Đây là thông tin được đưa ra tại buổi tọa đàm về Dự án “Bảo vệ tương lai – Chiến lược mới nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma túy ở Việt Nam” do rung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phát triển Cộng đồng (SCDI) tổ chức chiều ngày 5/9 tại Hà Nội.
Hiện nay, thanh thiếu niên được sinh ra trong nền kinh tế thị trường và lớn lên trong thời đại kỹ thuật số, có những sự khác biệt về mặt văn hóa và xã hội so với thế hệ trước đây. Họ sử dụng những loại ma túy khác và theo những cách thức khác như hút methamphetamine -còn được gọi là “đá” thay vì tiêm chích heroin như trước.
Chính điều này đã dấy lên lo ngại về việc lây nhiễm HIV qua đường tình dục không an toàn. Bởi khi sử dụng ma túy đá, một người có thể quan hệ tình dục từ 6-8h hoặc nhiều hơn thế mà không mệt mỏi.
Hơn thế nữa, theo số liệu được UNAIDS công bố, thanh thiếu niên tuổi từ 15 đến 24 chiếm 39% trong tổng số các ca nhiễm HIV mới ở người lớn vào năm 2012.
Đáng lo ngại hơn là việc lây nhiễm HIV ở lứa tuổi thanh thiếu niên đang ngày càng gia tăng. Theo Giáo sư Francoise Barre-Sinoussi – nhà khoa học từng đoạt giải Nobel vì đã tìm ra virus HIV cho biết: “Tình trạng lây, nhiễm HIV trên toàn cầu mặc dù đã giảm ở các nhóm tuổi khác nhau nhưng vẫn đang gia tăng trong nhóm thanh thiếu niên”.
Để tránh những rủi ro trong việc phòng và điều trị HIV và có những biện pháp can thiệp kịp thời đối với người sử dụng ma túy, Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phát triển Cộng đồng (SCDI) đã đề xuất và xây dựng dự án “Bảo vệ tương lai – Chiến lược mới để kiểm soát HIV trong thanh niên sử dụng ma túy ở Việt Nam”, do Expertise France tài trợ và sẽ có khoảng 8.000 thanh niên sử dụng ma túy sẽ nhận được sự hỗ trợ.
Đây là một dự án giúp “lấp đầy” khoảng trống giữa các chương trình hỗ trợ người nhiễm HIV hiện nay. Bởi lần đầu tiên có một dự án dành riêng cho thanh niên sử dụng ma túy tại Việt Nam”.
Bác sĩ Khuất Thị Hải Oanh, Giám đốc SCDI, đã chỉ ra khoảng trống trong các chương trình can thiệp hiện nay: “Các dự án nhằm phòng ngừa lây, nhiễm HIV ở người sử dụng ma túy hiện nay đều tập trung vào những người tiêm chích heroin, trong khi chỉ khoảng 10% khách hàng của các dự án này là những người dưới 25 tuổi”.
Dự án sẽ kéo dài 3 năm, từ tháng 6/2016 – tháng 5/2019, với 6 tháng nghiên cứu để tìm hiểu xuất thân và môi trường xã hội của thanh niên sử dụng ma túy, các tác dụng của ma túy lên họ, và các hành vi có thể khiến họ có nguy cơ lây, nhiễm HIV.
Kết quả của nghiên cứu sẽ giúp cho việc xây dựng các biện pháp can thiệp kịp thời đối với người sử dụng ma túy, đặc biệt là ma túy đá. Dự án sẽ được triển khai tại 8 tỉnh, thành phố bao gồm: Hải Phòng, Quảng Ninh, Thái Bình, Ninh Bình, Nghệ An, Hà Nội, TP HCM và Khánh Hòa.
Nói về dự án này, Tiến sĩ Nghiêm Vũ Khải, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA), Đại biểu Quốc hội khóa XIV cho biết: “Dự án này sẽ bổ sung cho dự án do Quỹ Toàn cầu tài trợ nhằm phòng, chống lây nhiễm HIV ở các nhóm chủ chốt, hiện đang được VUSTA quản lý tại 15 tỉnh. Dự án ‘Bảo vệ tương lai’ sẽ tập trung vào nhóm thanh niên trẻ sử dụng ma túy, mà đa số là không tiêm chích, hiện chưa được tiếp cận bởi các dự án khác”. Theo Tiến sỹ Nghiêm Vũ Khải:“Vấn đề sử dụng ma túy ở giới trẻ đang là một nỗi trăn trở rất lớn của Đảng, Quốc hội, Chính phủ cũng như toàn xã hội vì nó ảnh hưởng đến kinh tế, xã hội, sức khỏe và giống nòi. ”
BS Khuất Thị Hải Oanh, Giám đốc SCDI phát biểu tại Tọa đàm
Giáo sư Francoise Barre-Sinoussi – nhà khoa học từng đoạt giải Nobel vì đã tìm ra virus HIV phát biểu tại buổi tọa đàm