Xuân Bính Thân 2016, những ngày sau Tết cổ truyền là thời gian dễ chịu nhất khi tất cả mọi người đều trải qua kì nghỉ êm đềm bên gia đình, bắt đầu quay lại sinh hoạt thường nhật với tâm thế yên bình. Khi ấy, một trải nghiệm khác thường diễn tiến xuyên suốt từ năm cũ đối với tập thể những người có tâm huyết tại G-link (Gay- Link – Liên kết của Những người đồng tính nam) Việt Nam. Một ý niệm về sự phát triển bền vững được hun đút từ rất lâu nay như một cây đại thụ chuẩn bị đón cơn gió lớn chưa từng biết đến.
G-link Việt Nam đâu chỉ là một tổ chức hoạt động về HIV, mà đã mang danh một doanh nghiệp với hình hài hoàn chỉnh và chập chững bước đi từ những ngày đầu, gần với thời điểm được sinh ra. Chúng tôi có thể làm kinh doanh và kinh doanh có hiệu quả. Đây không phải là lời nói suông. Bởi vì một doanh nghiệp tồn tại đến thời điểm này, sau 6 năm, G-link vẫn tiếp tục phát triển. Điều lo nghĩ trong những ngày này, là làm sao để G-link Việt Nam vốn được định hình là một ngôi nhà chung, luôn chào đón để hỗ trợ cộng đồng MSM và TG, thực hiện một bước chuyển mình gắn kết việc kinh doanh có hiệu quả đi liền với tác động lớn hơn cho cộng đồng.
Chúng tôi mong muốn xây dựng phòng khám mang tên G-link Việt Nam. Nơi cộng đồng MSM và TG không chịu dựng bất kì sự kì thị, những người có HIV không phải rụt rè trước những ánh mắt soi mói. Nơi mà sự giao tiếp diễn ra cởi mở và chia sẻ hết mình, mục tiêu cuối cùng gặt hái được là sức khỏe của cộng đồng được đảm bảo và duy trì ổn định. Giấc mơ được ấp ủ, dù hạn chế về nguồn lực, nhưng G-link nhận rất nhiều sự ủng hộ, đặc biệt từ chính cộng đồng mà mình đang hỗ trợ.
Sau 4 tháng, phòng khám và nhà thuốc G-link thật sự ra đời trước sự ngỡ ngàng. Người chưa hiểu nhiều về G-link ngỡ ngàng vì đột nhiên trước mặt họ, hiện diện một phòng khám mà bất kể nhân viên nào cũng là nam. Những bạn MSM mừng vui với việc này hơn cả vì xung quanh toàn những người có thể đồng cảm với mình. Những ai đã hiểu rõ và đồng thành cùng G-link trong thời gian dài bất ngờ trước quyết định táo bạo, vì kinh doanh đã không phải dễ, chọn kinh doanh trong lĩnh vực y tế đòi hỏi nhiều yếu tố nghiêm ngặt hơn nữa. Kể cả bản thân đội ngũ G-link đã từng có lúc sững sờ trước sân nhà số 163/15/6 Tô Hiến Thành, phường 13, quận 10, thành phố Hồ Chí Minh (địa chỉ phòng khám và nhà thuốc G-link) khi nhìn bảng hiệu được treo lên. Tôi từng nghĩ và nói với rất nhiều người rằng: “Tôi thấy mình gan quá!”
Chúng tôi thấy mình can đảm khi dám mở phòng khám và nhà thuốc cho cộng đông
Phòng khám và nhà thuốc G-link tự đặt vào tâm thế thử thách, trước hết là với cộng đồng. Chúng tôi có trách nhiệm mang đến những dịch vụ và sản phẩm chất lượng tốt để, chuyên môn vững mạnh vì sức khỏe. Dù cho bản thân những người làm việc đều đồng đẳng với khách hàng, nhưng không vì thế mà chúng tôi được lơ là. Những gì G-link chủ động tạo ra và cung cấp được cho cộng đồng phải luôn luôn vì cộng đồng. Phòng khám G-link mang đến những trải nghiệm về chăm sóc sức khỏe, chẩn đoán và điều trị, nhanh về quy trình, tiện lợi về thời gian cho những khách hàng thật sự cần. Từ đó, chúng tôi có lợi nhuận và mang dịch vụ cơ bản nhưng chất lượng đến cho những người khó khăn nhất hoặc bị bỏ sót lại từ nhiều chương trình hỗ trợ do không đủ các điều kiện yêu cầu.
Một vài khách hàng ban đầu đến để xét nghiệm HIV miễn phí. Một số trong số họ trở thành bệnh nhân thăm khám và điều trị tại phòng khám G-link vì mắc phải các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Một đồn mười, mười đồn trăm. Mỗi ngày, khách “lai rai” đến với chúng tôi hóa ra tăng lên lúc nào chẳng hay. Nhiều hôm trong tuần, bệnh nhân đến xếp hàng ngồi để được khám và trị bệnh. Phần nhiều, họ đến vào buổi tối, hoặc các ngày cuối tuần. Thời gian đó, những cơ sở y tế nhà nước không hoạt động.
Đôi khi, phòng khám G-link lại nghe lời “kêu cứu” đến từ các bệnh nhân hoặc cũng có lúc là người quen với người bệnh đang điều trị ở những phòng khám, bệnh viện tư khác. Họ kể những câu chuyện tuy quen mà lạ. Quen ở chỗ, họ cũng như những bệnh nhân tại phòng khám G-link, nhiễm phải Giang mai, Lậu, Sùi mào gà v.v., hoặc cũng có người mắc cùng lúc nhiều bệnh. Lạ ở chỗ, những phòng khám hay bệnh viện họ đến, trị hoài không dứt, hoặc trị không đúng bệnh, chi phí thì cứ tăng khác thường. Khi không còn chịu đựng được cảm giác khó chịu do bệnh tật, hoặc mất tiền không rõ nguyên nhân, vô tình họ biết đến G-link và đến với chúng tôi.
Cung cấp dịch vụ xét nghiệm HIV tại cộng đồng
Có bệnh nhân ra vào, phòng khám G-link từ lỗ đến sinh lời. Tiền thu được thông qua khám bệnh, điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục thường gặp, các nhiễm trùng cơ hội liên quan đến HIV, điều trị dự phòng HIV (PEP và PrEP). Thời gian bắt đầu sinh lợi nhuận, mỗi tháng có được trên dưới 10 triệu đồng. Về sau, đỉnh điểm, trừ đi toàn bộ chi phí, G-link thu về được đến 80 triệu đồng từ riêng phòng khám.
Đừng nghĩ bán bao cao su cho cộng đồng là không khả thi! Trong thời điểm mà dư lượng lớn bao cao su chất lượng tốt và còn được phát miễn phí đến các bạn MSM và TG, G-link vẫn kinh doanh tốt và thu lợi nhuận. Mà ban đầu, chúng tôi như “ngồi trên đóng lửa” khi ôm cả trăm ngàn chiếc bao cao su xoay xở tìm cách tiêu thụ.
Quầy bán bao cao su tại môt sự kiện
Tìm ra hướng đi cho bao cao su thương mại là một hành trình chông gai. Bao cao su cao cấp hiện được bán rộng rãi, không khó để tìm mua, từ tiệm thuốc, đến cửa hàng tiện lợi, siêu thị đến ven đường. Tuy nhiên, nhiều người thoát khỏi tâm lý “ngại”. Các bạn MSM và TG không nhận bao cao su phát miễn phí hoặc có nhận nhưng chẳng đủ dùng, lâu nay vẫn mua ở bên ngoài, phần lớn là mua online. G-link bán bao cao su tại nhà thuốc lẫn online, thông qua các kênh mạng xã hội, đồng thời tận dụng lại các bạn nhân viên cùng tham gia bán hàng để tăng thu nhập. Vì là những người bạn bè trong cùng một cộng đồng, đồng đẳng với nhau, mua bán thuận lợi. Sản phẩm G-link nhập về lại có chất lượng tốt, nguồn gốc rõ ràng, mọi người tin tưởng hơn hẳn.
Tham gia vào thị trường bao cao su phải có trách nhiệm trong cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, vì sức khỏe mà! Các khách sạn, nhà nghỉ, sau này đền buộc phải có bao cao su để sẵn ở mỗi phòng. Nơi nào có nguồn hàng cấp miễn phí từ các tổ chức cộng đồng chia sẻ thì có được bao cao su chất lượng cho khách, dù mẫu mã không đẹp. Số khác chủ yếu mua qua các đầu mối mua bán vật dụng cho nhà nghỉ, khách sạn. Nhiều nơi nhập phải sản phẩm bao cao su kém chất lượng, thậm chí hết hạn sử dụng. Từ đây, G-link lại tìm kiếm thêm những mặt hàng bao cao su khác giá cạnh tranh hơn nhưng chất lượng vẫn đảm bảo, xuất xứ từ các cơ sở uy tín để phân phối lại cho họ.
Mang danh nhà thuốc, G-link bán thuốc kê toa cùng với sản phẩm bao cao su và chất bôi trơn thương mại. Thuốc kê toa thì tính cùng với chi phí điều trị. Nguồn thu chủ yếu là kinh doanh bao cao su. Ba tháng đầu, kinh doanh, chỉ hai hộp – khoảng ba trăm chiếc – bao cao su bán ra. Về sau, trung bình mỗi tháng bán được từ mười ngàn đến ba mươi ngàn chiến bao cao su, lợi nhuận mỗi tháng không ít hơn mười lăm triệu đồng.
Những người tìm đến phòng khám và nhà thuốc G-link là vì tự quan tâm đến sức khỏe. Bên cạnh đó, họ cũng cần cải thiện tinh thần, cần nơi chia sẻ để thấy lạc quan. Bản thân những người làm việc tại G-link cũng vậy. Chúng tôi có chung một niềm vui là chăm sóc cây cảnh, thấy chúng lớn lên mỗi ngày, cảm giác bình yên lại về. Giàn giây leo trước sân để che nắng, che mưa, những chậu cây nho nhỏ đặc ở góc cầu thang, bàn làm việc đều được kiên nhẫn tưới nước, bón phân.
Khách vãng lai hay bệnh nhân, nhiều người cũng thích cây cảnh, chúng tôi lại nảy ra một ý kinh doanh mới từ những gì gần gũi mà mình có nhiều hiểu biết nhất. Một khu vườn đẹp mắt và đầy ấn tượng tọa trên tầng cao nhất của phòng khám G-link để trồng, trang trí và bán những giống xương rồng đẹp và lạ.
G-link để trồng, trang trí và bán những giống xương rồng đẹp và lạ
Khách mua xương rồng người mua lẻ từng cây đến những người yêu cầu trang trí cảnh quan, vườn nhà cho họ. Từ bệnh nhân điều trị tại phòng khám G-link, đến những người chỉ ghé qua nhà thuốc mua vài hộp bao cao su, ai cũng có lần tìm vào tham quan, mê mẩn và ủng hộ bằng cách mua xương rồng về tự trồng hoặc làm quà tặng. Vườn xương rồng vừa là để kinh doanh, tăng thêm thu nhập, nhưng ý nghĩa hơn cả, là nơi tìm thấy cảm giác thư giãn cho những người đến với phòng khám G-link.
Tổng quan, chúng tôi nhận thấy xung quanh mình vẫn có nhiều cơ hội cho các hoạt động kinh doanh xuất phát từ chính hoạt động mà ngay các tổ chức xã hội đã và đang làm. Kinh doanh là một bài toán phức tạp hơn rất nhiều so với cung cấp dịch vụ miễn phí cho cộng đồng với nguồn lực tài trợ. Nhưng cộng đồng đã quen với chúng ta nhiều rồi! Nếu bản thân các tổ chức cộng đồng thực hiện tốt vai trò hỗ trợ của mình trong quá khứ và hiện tại, thì ắt hẳn, lòng tin của khách hàng là rất lớn – thứ mà các doanh nghiệp kinh doanh thuần túy phải vất vả mới có được. Tương lai, G-link mong muốn xây dựng mô hình tổ chức sự kiện chuyên nghiệp, cùng với phát triển nông nghiệp như là hai mảng kinh doanh chính cùng song hành với nghiệp vụ y tế.
Lê Thành