Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), gần 325 triệu người trên thế giới mang trong mình virus viêm gan B (HBV) hoặc C (HCV), nhưng không phải tất cả họ đều biết mình có mầm bệnh trong người.
Trong báo cáo vừa được công bố, WHO ghi nhận tình trạng đa số những người nhiễm virus viêm gan không có điều kiện tiếp xúc các phương tiện xét nghiệm, chẩn đoán sớm và do đó cũng không được điều trị cần thiết. Hậu quả của tình trạng này là hàng triệu người đang chung sống với nguy cơ từ từ mắc các bệnh nguy hiểm như xơ gan, ung thư và chết.
Theo Tổng Giám đốc WHO Margaret Chan, giới chức y tế thế giới đã thừa nhận rằng các virus viêm gan là thách thức lớn, đe dọa sức khỏe cộng đồng và đòi hỏi thế giới phải có giải pháp cấp bách. Hiện đã có vaccine (vắc-xin) phòng chống lây nhiễm virus viêm gan, các loại thuốc điều trị viêm gan và WHO cũng đang nỗ lực hết sức để các bệnh nhân, người mang virus và những đối tượng có nguy cơ phơi nhiễm cao, đều có thể tiếp cập và được sử dụng các chế phẩm phù hợp.
Thống kê của WHO cho thấy riêng trong năm 2015, trên thế giới ghi nhận 1,34 triệu trường hợp tử vong do virus viêm gan, tương đương số người chết do bệnh lao và HIV/AIDS. Tuy nhiên, nếu số người tử vong liên quan đến HIV/AIDS và bệnh lao có chiều hướng giảm, thì tỷ lệ tử vong do virus viêm gan lại gia tăng. Tính trung bình giai đoạn từ 2000-2014, tỷ lệ này tăng khoảng 22%.
Ngoài ra, báo cáo cũng cho biết trong năm 2015, số ca phát hiện nhiễm mới HCV là 1,75 triệu người, nâng tổng số người nhiễm virus này trên toàn cầu lên 71 triệu người. Trong năm này, tỷ lệ nhiễm mới HBV và HCV tăng lần lượt 9% và 20%, trong khi số người có phác đồ điều trị ngay khi phát hiện chỉ chiếm 8% số ca nhiễm mới HBV và 7% đối với ca nhiễm mới HCV (1,1 triệu người).
Hiện WHO có kế hoạch đến năm 2030 có thể chẩn đoán được tối thiểu 90% số ca nhiễm virus viêm gan và điều trị tối thiểu cho 80% số ca nhiễm HBV hoặc HCV. Theo dự báo, sẽ có tới 96% số ca tử vong vì viêm gan là do hai loại virus viêm gan này gây ra.
Giám đốc Chương trình chống HIV/AIDS và căn bệnh viêm gan của WHO, Tiến sĩ Gottfried Hirnshal nhấn mạnh ngành y tế nước đang ngày càng cung cấp các dịch vụ khám và điều trị 2 căn bệnh kể trên với chi phí hợp lý. Chẳng hạn chỉ với gần 1 USD và trong một khoảng thời gian ngắn, là có thể tiến hành xét nghiệm virus viêm gan; và chỉ cần chưa tới 200 USD là người mang virus HCV có thể bắt đầu một liệu trình điều trị.
Theo Trung tâm kiểm soát bệnh dịch Hoa Kỳ (CDC), viêm gan B và C là vấn đề lớn đối với người nhiễm HIV cho dù họ được điều trị bằng ARV. Theo Tạp chí “Kiếm soát nhiễm khuẩn ngày nay” (Mỹ) thì nguy cơ mắc các bệnh về gan nghiêm trọng do nhiễm vi rút gây viêm gan C (HCV) là rất cao trong những người đồng nhiễm HIV/HCV, không phụ thuộc vào việc họ có hay không được điều trị bằng thuốc kháng vi rút (ART)
Các bệnh về gan thể hiện qua 02 giai đoạn. Giai đoạn “có thể bù trừ” là khi gan vẫn hoạt động bình thường nhờ vào sự bù trừ được các tổn thương và giai đoạn “không thể bù trừ” là khi gan bắt đầu hoạt động không bình thường bởi các tổn thương đã lan rộng.
Kết quả nghiên cứu trên cho thấy, ở những bệnh nhân đồng nhiễm HIV/HCV có tỷ lệ mắc xơ gan “không bù trừ” cao hơn 80% so với ở những người chỉ bị nhiễm HCV.
Mặc dù ART giúp kiểm soát HIV ở những người đồng nhiễm HIV/HCV, nhưng tỷ lệ họ bị mắc các bệnh về gan nghiêm trọng vẫn cao hơn 60% so với những người chỉ nhiễm HCV…
Các chuyên gia khuyến cáo, cần có sự quan tâm một cách nghiêm túc đến việc bắt đầu điều trị viêm gan C cho các bệnh nhân đồng nhiễm HIV/HCV, đặc biệt là đối với những bệnh nhân đang ở trong giai đoạn tiến triển của xơ hóa gan hoặc xơ gan nhằm dự phòng các bệnh nghiêm trọng về gan.
BP
