PrEP là gì?
PrEP là từ viết tắt từ tiếng Anh của Pre-Exposure Prophylaxis hay còn gọi là điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV bằng thuốc kháng HIV, tức là sử dụng thuốc ARV để dự phòng lây nhiễm HIV cho người chưa nhiễm HIV nhưng có hành vi nguy cơ nhiễm HIV cao. PrEP có hiệu quả giảm nguy cơ nhiễm HIV qua đường tình dục lên tới 97% và qua tiêm chích đến 74% nếu tuân thủ điều trị tốt.
PrEP dành cho ai?
PrEP được khuyến cáo dành cho những người chưa nhiễm HIV nhưng có nguy cơ cao trong việc lây nhiễm HIV trong 6 tháng qua, cụ thể là:
Quan hệ tình dục đường hậu môn hoặc âm đạo mà không sử dụng bao cao su với từ hai bạn tình trở lên;
Có bạn tình có một hoặc nhiều yếu tố nguy cơ cao nhiễm HIV;
Bạn tình của người nhiễm HIV mà người nhiễm HIV đó chưa điều trị ARV hoặc điều trị ARV nhưng tải lượng HIV chưa đạt dưới ngưỡng phát hiện (200 bản sao/ml máu).
Có tiền sử mắc hoặc đang điều trị nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục;
Đã từng điều trị dự phòng sau phơi nhiễm với HIV và vẫn có hành vi nguy cơ cao.
Dùng chung bơm kim tiêm khi tiêm chích;
Các hình thức sử dụng PrEP đường uống
PrEP hằng ngày:
Sử dụng PrEP hằng ngày cho mọi đối tượng đủ tiêu chuẩn và không có chống chỉ định PrEP.
PrEP theo tình huống:
Sử dụng PrEP tình huống cho nam quan hệ tình dục đồng giới hoặc khác giới, người chuyển giới nữ và:
– Tần suất quan hệ tình dục trung bình dưới 2 lần/tuần.
– Đảm bảo dùng thuốc ARV trong vòng 2-24 giờ trước khi quan hệ tình dục.
– Đồng ý sử dụng PrEP theo tình huống.
Không sử dụng PrEP theo tình huống cho:
– Phụ nữ;
– Chuyển giới nữ đang sử dụng liệu pháp hoóc môn nữ; –
Người có viêm gan B mạn tính;
– Người tiêm chích ma túy.
Cách dùng thuốc PrEP
PrEP uống hằng ngày: Uống mỗi ngày 01 viên
PrEP uống theo tình huống:
Sử dụng theo công thức: 2 + 1 + 1 tức là.
– Uống 2 viên (liều đầu tiên): đảm bảo uống thuốc 24 giờ hoặc chậm nhất là 2 giờ trước khi quan hệ tình dục.
– Uống viên thứ ba: 24 giờ sau liều đầu tiên.
– Uống viên thứ tư: 24 giờ sau liều thứ hai.
Nếu khách hàng tiếp tục có quan hệ tình dục thì uống tiếp mỗi ngày 01 viên và uống tiếp 02 ngày liên tục sau lần quan hệ tình dục cuối cùng.
PGS.TS. Phan Thị Thu Hương, Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS phát biểu tại hội nghị tổng kết điều trị PrEP giai đoạn 2020-2022
PrEP có ở đâu?
Hiện nay, chương trình PrEP được triển khai phổ biến rộng rãi tại 29 tỉnh, thành phố lớn ở Việt Nam. Để biết chi tiết xin liên hệ với các cơ sở điều trị HIV/AIDS; Các Khoa Tham vấn Hỗ trợ cộng đồng tuyến quận, huyện hay các tổ chức cộng đồng (các nhóm hỗ trợ cộng đồng) để được hướng dẫn và chuyển gửi đến các dịch vụ phù hợp.
Lưu ý: Sử dụng PrEP chỉ có tác dụng dự phòng lây nhiễm HIV chứ không thể phòng ngừa các nhiễm trùng qua đường tình dục khác. Do đó, bạn vẫn cần sử dụng song song cả bao cao su để phòng ngừa các nhiễm trùng qua đường tình dục và đạt hiệu quả tối đa.
