Kỹ năng viết tin bài cho dự án
I. Định nghĩa
1. Tin vắn
Vắn có nghĩa là vắn tắt. Tin vắn là một thể loại tin không có tiêu đề (tít, nhan đề, đầu đề), có dung lượng ngắn nhất trong các loại tin, viết trong vài dòng và vài câu, với thông điệp cô đọng nhất. Trong chương trình thời sự, đây là các tin được đọc sau khi phát thanh viên đã đọc xong các tin quan trọng.
2. Tin ngắn
Tin ngắn là tin có các thành phần kết cấu tương đối đầy đủ, chủ yếu phản ánh những thông điệp đặc trưng về nội dung, hình thức của bản thân sự kiện thời sự vừa mới diễn ra.
Tin ngắn thường trả lời đầy đủ các câu hỏi như Cái gì đã xẩy ra (What); liên quan đến những Ai (Who), xẩy ra ở đâu (Where), vào lúc nào (When), Tại sao lại xẩy ra (Why) và diễn ra Như thế nào (How).
II. BẠN HÃY PHÂN LOẠI hai tin dưới đây VÀ CHO NHẬN XÉT
1. Tin số 1
1.1. Tin
01:10 | Thứ năm 14/06/2007 (GMT+7)
Hôm qua, TAND tỉnh Ninh Thuận đã tuyên phạt bị cáo Phan Thanh Tuyền, nguyên giám đốc Công ty cổ phần công trình giao thông Ninh Thuận, 24 tháng tù giam về tội “cố ý làm trái…”.
1.2. Nhận xét của bạnviết ra giấy
1. Thời điểm xuất hiện tin?: Ngày………………………..Giờ………………………….
2. Tin có tiêu đề (tít, đầu đề, nhan đề) không?: ………………………………………..
3. Cái gì, sự kiện gì đã xẩy ra?………………………………………………….
4. Sự kiện liên quan đến những ai?…………………………………………..
5. Sự kiện xẩy ra ở đâu?…………………………………………………
6. Sự kiện xẩy ra lúc nào?………………………………………………………
7. Tại sao lại xẩy ra sự kiện đó?……………………………………………….
8. Sự kiện diễn ra như thế nào?…………………………………………………………………………….
9. Độ dài của tin là bao nhiêu từ?…………………………………………
10. Tin có ảnh kèm theo không?……………………………………………………
11. Tin có mang tính thời sự không?………………………………………………
12. Dựa vào đâu mà bạn cho là tin có mang tính thời sự?………………………………………..
13. Tin có chính xác không?……………………………………………………….
14. Tin có dễ đọc, dễ hiểu, dễ nhớ không?…………………………………………….
15. Tin sẽ có nhiều người đọc không? ………..
16. Tin thuộc thể loại tin gì? …………………………………..
2. Tin số 2
2.1. Tin
01:50 | Thứ sáu 15/06/2007 (GMT+7)
Lại một vụ tạt axit bí ẩn
Khoảng 1g sáng 14-6, tại ấp Trương Hiền, xã Thạnh Trị, huyện Thạnh Trị (Sóc Trăng) đã xảy ra một vụ tạt axit làm một phụ nữ bị thương rất nặng. Nạn nhân là chị Mai Thị Kiều Trinh (33 tuổi), chủ một quán nhậu bình dân ở ấp Trương Hiền, bị một người lạ mặt vào tận giường ngủ tạt axit rồi trốn mất trong đêm.
2.2. Nhận xét của bạn viết ra giấy
Cũng vẫn 16 câu hỏi như mục 1.2.
Sau khi viết ra giấy nhận xét của bạn, bạn sẽ tham khảo đáp án dưới đây.
III. Gợi ý ĐÁP ÁN
NỘI DUNG
|
Tin số 1 |
Tin số 2 |
1. Thời điểm xuất hiện tin
|
1:10. Ngày 14/6/2001
Ghi cả ngày, giờ cụ thể |
1:50. Ngày 15/6/2007
Ghi cả ngày, giờ cụ thể |
2. Tin có tiêu đề (tít)không?
|
Không có | Có tít. “Lại một vụ tạt axit bí ẩn.” Tiêu đề thu hút người đọc |
3. Cái gì, sự kiện gì đã xẩy ra? | Một vụ kết án tù | Một vụ tạt axit bí ẩn
|
4. Sự kiện liên quan đến những ai?
|
TAND tỉnh Ninh Thuận kết án tù Phan Thanh Tuyền, nguyên GĐ Công ty cổ phần công trình giao thông Ninh Thuận. Cụ thể | Chị Mai Thị Kiều Trinh 33 tuổi, chủ một quán nhậu bình dân
Cụ thể |
5. Sự kiện xẩy ra ở đâu? | Tỉnh Ninh Thuận (chưa cụ thể) Cần viết ở thành phố Phan Thiết) | ấp Trương Hiền, xã Thạnh Trị, huyện Thạnh Trị (Sóc Trăng) Rất cụ thể |
6. Sự kiện xẩy ra lúc nào? | Hôm qua
Chưa thật cụ thể |
1:00. 14/6/2007
Ghi cả ngày, giờ cụ thể |
7. Tại sao lại xẩy ra sự kiện đó? | Giám đốc mắc tội cố ý làm trái.. | Vì bí ẩn, đương nhiên chưa nêu được nguyên nhân |
8. Sự kiện diễn ra như thế nào? | Phạt 24 tháng tù giam
Mô tả được kết quả phạt tù
|
Một người lạ mặt vào tận giường ngủ tạt axit rồi trốn mất trong đêm
Mô tả được sự kiện diễn ra như thế nào |
9. Độ dài cùa tin là bao nhiêu từ ?
|
37 từ
Rất ngắn |
67 từ
Ngắn |
10. Tin có ảnh kèm theo không? | Không có | Không có
Nên có ảnh |
11. Tin có mang tính thời sự không?
|
1:10.14/6/2001
và Hôm qua Có tính thời sự. đưa tin sau một ngày |
1:50. 15/6/2007
Và 1:00. 14/6/2007 Có tính thời sự, đưa tin sau một ngày |
12. Dựa vào đâu mà bạn biết tin có tính thời sự? | Đối chiếu thời điểm xuất hiện tin với thời điểm xẩy ra sự kiện | |
13. Tin có chính xác không? | Tin khá cụ thể | Tin rất cụ thể |
14. Tin có dễ đọc, dế hiểu, dễ nhớ không? | Có, ngắn gọn | Có, ngắn gọn |
15. Tin sẽ có nhiều người đọc không? | Thu hút vì còn nhiều lãnh đạo vì tiền đã cố ý làm trái pháp luật | Thu hút vì việc tạt axit vẫn hay xẩy ra và việc tạt này còn bí ẩn |
16. Tin thuộc thể loại tin gì? | Tin vắn | Tin ngắn |
Tóm lại, tin số 1 có thể xếp vào tin vắn và tin thời sự vì có các đặc điểm như:
- Không có tiêu đề
- Rất ngắn (27 từ),
- Đưa tin kịp thời (trong vòng 24h),
- Đề cập một vấn đề xã hội mà nhiều người quan tâm (hiện nay còn nhiều lãnh đạo cơ quan vì tiền vẫn cố ý làm trái pháp luật).
Tin số 2 có thể xếp vào tin ngắn và tin thời sự, vì
- Ngắn. Có 67 từ, 4 dòng.
- Nói rõ là Ai (họ tên, tuổi, nghề nghiệp),
- ở đâu (tên ấp, xã, huyện và tỉnh),
- Sự việc diễn ra như thế nào (Một người lạ mặt vào tận giường ngủ tạt axit rồi trốn mất trong đêm).
- Tin này cũng được nhiều người quan tâm vì ở nhiều địa phương, người dân còn hàng ngày đang lo lắng về tình người, trả thù dã man và cuộc sống an toàn.
- Tít của tin số 2 hấp dẫn người đọc: Lại (việc hay xẩy ra, bạn cần quan tâm) một vụ tạt axit bí ẩn (còn đang điều tra, hạ hồi chưa phân giải)
Bạn đã viết tin vắn và tin ngắn cho website aids.vn chưa? Hi vọng sẽ nhận được tin của bạn!
BS Đặng Văn Khoát